وکتور چیست؟
وکتور طرح های گرافیکی در واقع تصاویر کامپیوتری هستند که با استفاده از الگوریتم های ریاضی خط ها و اشکال آن ها در کنار هم قرار داده شده است.
در یک وکتور ، کار یا فایل یک گرافیست به صورت دنباله ای از عبارت های برداری ریاضی ایجاد و ذخیره می شود. فایل گرافیکی برداری شامل مجموعه ای از نقاطی است که به هم متصل شده اند.
گاهی اوقات به این فایل ها فایل های هندسی نیز گفته می شود. تصاویری که با برنامه هایی مانند ادوب ایلستریتور (Adobe Illustrator) و یا کورل (Corel) ساخته می شوند معمولاً از نوع وکتور هستند.
به زبان ساده ، وکتورهای گرافیکی نقاشی هایی هستند که با اتصال نقاط کشیده شده اند.
وکتورهای گرافیکی به چه دردی می خورند؟
گرافیست ها، تصویرگران و طراحان از وکتورها برای موارد مختلفی از جمله موارد زیر استفاده می کنند:
مقیاس‌پذیری
فایل های وکتور مقیاس پذیر هستند ، به همین دلیل برای پروژه هایی که به طرح گرافیکی با سایزهای متفاوت نیاز داریم مناسب هستند.
به طور مثال لوگوی شرکت ها و برندها باید قابلیت این را داشته باشند که در اندازه های مختلف استفاده شوند ، لوگوی شرکت ها و برندها در گوشه یک برنامه موبایل و یا در یک بیلبورد در کنار جاده با سایزهای بسیار متفاوتی استفاده می شود ، لوگو ایجاد شده با وکتور گرافیکی را می توان بدون افت کیفیت یا ایجاد یک فایل با حجم زیاد ، کوچک و بزرگ کرد.
این ویژگی مقیاس پذیری وکتور های گرافیکی در واقع یک مدل پیشرفته از تکنولوژی صفحه شطرنجی است که در دهه 1960 و 1970 در نمایشگر های کامپیوتری مورد استفاده قرار می‌گرفت .
برنامه های موبایل و وب سایت ها
وکتورهای گرافیکی برای برنامه های موبایل و وب سایت ها مفید هستند به این دلیل که برنامه های اینترنتی و گرافیک های موجود در آن باید در صفحه نمایش هایی با اندازه های متفاوت قابل نمایش باشد . به عنوان مثال فرض کنید وب سایت دیجی کالا هم کاربرانی دارد که از برنامه موبایل دیجی کالا استفاده می کنند و هم کاربران ای دارد که از نسخه وب سایت بر روی نمایشگر های لپ تاپ خود استفاده می کنند.
انیمیشن
تصاویر متحرک معمولاً از نوع وکتور هستند ، همین موضوع باعث می شود که تصاویر تمیزتر و روان تری ارائه داده شود.
طراحی به کمک کامپیوتر (Computer-aided design) یا (CAD)
برنامه های CAD به دلیل مقیاس پذیری و سهولت در ویرایش فرمول های ریاضی، اغلب از فایل های وکتور برای ساخت، مهندسی و طراحی استفاده می کنند.
وکتور در مقابل صفحه شطرنجی
یک تصویر گرافیکی که با تکنولوژی شطرنجی ساخته شده است، بیت ها را مستقیماً به یک فضای نمایشی که به آن بیت مپ نیز می‌گویند می فرستد.
فایل های گرافیکی شطرنجی از تعداد ثابتی پیکسل تشکیل شده‌اند که مقیاس پذیری آن را نسبت به وکتور ها کمتر می کند.
وقتی یک تصویر شطرنجی به اندازه خیلی زیاد بزرگ شود لبه های آن ناهموار می شود و پیکسلی به نظر می رسد ، در واقع پیکسل ها قابل مشاهده می‌شوند.
یک تصویر ساخته شده با تکنولوژی گرافیک شطرنجی را نمی‌توان بدون کاهش کیفیت تصویر بزرگ کرد.
همانطور که در شکل بالا می بینید ( سمت راست تصویر شطرنجی و سمت چپ وکتور)
تصاویر وکتور و شطرنجی می‌توانند متفاوت به نظر برسند. این به این دلیل است که وکتور ها برای هر سایه باید یک شکل جداگانه با یک رنگ متفاوت داشته باشند این در حالی است که تصاویر شطرنجی می‌توانند رنگ هر پیکسل را تعیین کنند، در واقع در تصاویر شطرنجی هر پیکسل می توانند مستقل از شکل کلی تصویر رنگ متفاوتی داشته باشد و درجه بندی رنگی ظریف و عمر را واضح تر نشان دهد. اما در اندازه های بزرگتر، لبه های تصاویر شطرنجی ناهموار می شوند تصاویر پیکسلی به نظر می‌رسد، این در حالی است که تصاویر وکتور در اندازه های بزرگ نیز کیفیت خود را حفظ می کنند
مزایا و معایب استفاده از وکتورهای گرافیکی
نکته مهم قبل از استفاده از وکتورها این است که هم مزایا و معایب استفاده از فایل های وکتور را در نظر بگیرید
مزایا استفاده از Vector ها
مقیاس پذیری
همانطور که قبلا ذکر شد، این مزیت اصلی وکتور گرافیک است. از آنجایی که وکتور از روابط بردار ریاضی یا روابط بین نقاطی که خطوط و منحنی ها را ایجاد می کنند مشتق شده اند، در هر اندازه ای تمیز و دقیق به نظر می رسند.
فایل های کم حجم
وکتور ها معمولاً حجم کمی دارند زیرا فقط تعداد کمی از نقاط و روابط ریاضی بین آنها ذخیره می شود. این روابط در کد بیان می‌شوند که در مقایسه با پیکسل‌های ذخیره‌سازی حافظه کمتری را اشغال می کند.
ویرایش آسان
ویرایش فایل‌های وکتور آسان است زیرا کاربران می‌توانند به سرعت روابط بردار را تغییر دهند تا مثلاً رنگ‌ها را عوض کنند یا شکل خطوط را تغییر دهند. این در یک فرآیند تکراری، مانند طراحی گرافیک، که نیاز به ویرایش زیادی دارد، مفید است.
بارگزاری آسان
از آنجایی که اندازه فایل کوچکتر است، انتقال و بارگذاری فایل های وکتور به دستگاه ها و برنامه های مختلف آسان است.
کپی کردن آسان
همچنین کپی کردن از یک تصویر وکتور و کپی کردن برخی از ویژگی های یک گرافیک به دیگری آسان است.
معایب استفاده از وکتور ها
جزئیات کمتر
فایل های وکتور در برخورد با تصاویر پیچیده محدود هستند. برای مثال، عکس‌ها به سایه‌زنی و ترکیب رنگی نیاز دارند که وکتور ها نمی‌توانند کیفیتی به خوبی فایل‌های شطرنجی ارائه کنند.
مهارت و زمان مورد نیاز
وکتور ها به مهارت و زمان بیشتری برای اجرا نیاز دارند.
انواع فایل های وکتور
چندین نوع فایل وکتور رایج وجود دارد. آنها شامل موارد زیر است:
.ai -- فایل Adobe Illustrator
.cdr -- فایل تصویری CorelDRAW
.dxf -- Drawing Exchange Format File
.eps -- فایل پست اسکریپت کپسوله شده
.svg -- فایل گرافیکی وکتور مقیاس پذیر
.wmf -- Windows Metafile
انواع فایل های مختلف برای کارهای مختلف استفاده می شود. برای مثال، فایل‌های Ai معمولاً در رسانه‌های چاپی و گرافیک دیجیتال استفاده می‌شوند. فایل های EPS می توانند هم فایل های شطرنجی و هم فایل های وکتور باشند. آنها معمولاً حاوی یک عنصر طراحی کوچکتر هستند که می تواند در یک طرح بزرگتر جاسازی شود. این باعث می شود آنها برای لوگوها مناسب باشند، که اغلب در طرح های بزرگتر گنجانده می شوند.